Ήρθε το τέλος για τη Μεσογειακή πυραμίδα;

Φυσικά δεν αναφερόμαστε στις αρχές της Μεσογειακής διατροφής αλλά στη σχηματική τους απεικόνιση, που ως τώρα είχε τη μορφή της πυραμίδας.

Η Μεσογειακή πυραμίδα διατροφής είναι ένα σχήμα που προτάθηκε από το πανεπιστήμιο του Harvard για να συνοψίσει με εύληπτο τρόπο τις αρχές της Μεσογειακής διατροφής : Δημητριακά ολικής άλεσης, πολλά φρούτα και λαχανικά, μέτρια κατανάλωση ψαριών και γαλακτοκομικών, μικρή κατανάλωση κόκκινου κρέατος και προτίμηση στα λίπη φυτικής προέλευσης, όπως το ελαιόλαδο.
Κατά τη διάρκεια των χρόνων η πυραμίδα υφίστατο διάφορες αλλαγές, χωρίς όμως να αλλοιώνονται τα βασικά στοιχεία.


Το 2005 το αμερικάνικο υπουργείο Γεωργίας (USDA) δημιούργησε μία νέα έκδοση της διατροφικής πυραμίδας, γυρισμένη στο πλάι, με περισσότερα χρώματα, η οποία περιελάμβανε και την φυσική δραστηριότητα. Ωστόσο η συγκεκριμένη πυραμίδα (MyPyramid) θεωρήθηκε ότι ήταν ασαφής και ότι δε βοηθούσε το κοινό να καταλάβει πως να διατρέφεται σωστά στην πράξη.

Έτσι, πριν από λίγες μέρες, στις 2 Ιουνίου, οι επιστήμονες του αμερικάνικου υπουργείου Γεωργίας , στα πλαίσια μίας νέας καμπάνιας κατά της παχυσαρκίας, παρουσίασαν μία εντελώς διαφορετική εικόνα : το διατροφικό (μου) πιάτο (MyPlate).


Πρόκειται για ένα απλό σχήμα, που αποτελείται από ένα πιάτο χωρισμένο σε 4 μέρη : δημητριακά, πρωτεΐνη, φρούτα και λαχανικά, και από 1 μικρότερο κύκλο που αντιπροσωπεύει τα γαλακτομικά.

Παρατηρώντας το βλέπουμε ότι το μισό πιάτο αποτελείται από φρούτα και λαχανικά. 'Η αλλιώς ότι τα λαχανικά που καταναλώνουμε πρέπει να είναι σε ίση ποσότητα με τα δημητριακά. Χονδρικά οι αναλογίες είναι: 30% δημητριακά, 30% λαχανικά, 20% φρούτα και 20% πρωτεΐνη.

Παράλληλα, το εικονίδιο συνοδεύεται από ορισμένες συμβουλές όπως : προτιμήσετε γαλακτοκομικά χαμηλά σε λιπαρά, φροντίστε ώστε το μισά τουλάχιστον δημητριακά να είναι ολικής άλεσης, μην πίνετε αναψυκτικά κλπ.

Από τη μία το σχήμα θεωρείται απλό, κατανοητό και πρακτικό.  Η πρώτη Κυρία των ΗΠΑ, Michelle Obama δήλωσε για το διατροφικό πιάτο: 
"Οι γονείς δεν έχουν το χρόνο να ζυγίσουν ακριβώς 3 ουγγιές κοτόπουλο ή να βρουν πόσο είναι μία μερίδα ρύζι ή μπρόκολο. Αλλά έχουμε το χρόνο να ρίξουμε μία ματιά στα πιάτα των παιδιών μας... Εφ΄όσον τρώνε κανονικές μερίδες, το μισό του γεύματος είναι φρούτα και λαχανικά, μαζί με άλιπη πρωτεΐνη, δημητριακά ολικής άλεσης και καταναλώνουν γαλακτοκομικά χαμηλά σε λιπαρά, τότε είναι καλά. Είναι τόσο απλό."

Από την άλλη πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι το πιάτο έχει ορισμένα μειονεκτήματα. Αν και απεικονίζει πολύ καλά τις επιθυμητές ποσότητες παραλείπει τις αναφορές στα ποιοτικά χαρακτηριστικά της διατροφής.

Για παράδειγμα, δεν γίνεται κάποιος διαχωρισμός στην πρωτεΐνη, σε αντίθεση με την κλασική πυραμίδα που προτείνει τη συχνότερη κατανάλωση πρωτεϊνούχων τροφών με χαμηλά λιπαρά όπως το ψάρι ή το κοτόπουλο και φυσικά των φυτικών πρωτεϊνών (όσπρια)  και λιγότερο συχνά την κατανάλωση κόκκινου κρέατος (πρωτεΐνη πλούσια σε λιπαρά, θερμίδες, χοληστερόλη). Παρομοίως, δε γίνεται διαχωρισμός μεταξύ φρούτων και χυμών (σαφώς η πρώτη επιλογή είναι προτιμότερη).
Σχετικά με τα λίπη,  δε γίνεται καμία αναφορά, ούτε ως προς την ποσότητα, ούτε ως προς το είδος αυτών (λάδι, μαργαρίνες, βούτυρο γάλακτος, ξηροί καρποί κλπ).

Τέλος, δεν δίνεται κάποια συμβουλή ως προς τον τρόπο χειρισμού των τροφίμων πχ να αποφεύγουν τα τηγανητά τρόφιμα, να προτιμούν τα ωμά λαχανικά, να καταναλώνουν τα φρούτα με τη φλούδα κλπ.

Εδώ αξίζει να αναφερθεί ότι αντίστοιχες απεικονίσεις με πιάτα χρησιμοποιούνται από καιρό σε καμπάνιες άλλων χωρών για τη σωστή διατροφή, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Σουηδία, η Αυστραλία και αλλού.

Eatwell plate -  Ηνωμένο Βασίλειο

The Australian Guide to Healthy Eating

Ο χρόνος θα δείξει εάν το νέο εικονίδιο του USDA θα έχει την αναμενόμενη αποτελεσματικότητα. Άλλωστε πάντα υπάρχει περιθώριο εξέλιξης και βελτίωσης της βασικής ιδέας, εφ΄οσον θεωρηθεί απαραίτητο. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι χρειάζεται να καταργηθεί η Μεσογειακή Πυραμίδα. Τα δύο σχήματα μπορούν κάλλιστα να χρησιμοποιηθούν συμπληρωματικά. Αυτό που προέχει είναι να περάσουν τα σωστά μηνύματα, με όποιο τρόπο κι αν είναι αυτός, προκειμένου να εξασφαλίζεται η σωστή διατροφή και το υγιές σωματικό βάρος, με απώτερο στόχο τη βελτίωση της υγείας του κοινού.


Ιωάννα Γ. Παπαγιαννοπούλου
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος

Σχετικοί σύνδεσμοι
www.choosemyplate.gov
MyPyramid  Wikipedia
History of USDA nutrition guides Wikipedia
Eatwell plate  NHS


λέξεις κλειδιά: μεσογειακή διατροφή, μεσογειακη διατροφη, μεσογειακή πυραμίδα, μεσογειακη πυραμιδα, διατροφική πυραμίδα, διατροφικη πυραμιδα, myplate, διατροφικό πιάτο, diatrofiko piato, mesogeiaki diatrofi, diatrofiki pyramida,  mypyramid, usda, παχυσαρκία, λαχανικά, φρούτα, πρωτεΐνη

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Ζέα

Προϊόντα-απάτη: πως τα να ξεχωρίσεις

Ακμή και διατροφή